Nguyễn Quỳnh Anh, một cư dân Hà Nội, đã có chuyến thăm Ethiopia vào tháng 10/2019. Trong chuyến đi này, anh đã trải qua trải nghiệm gặp gỡ với bộ tộc Mursi, một trong những bộ tộc đặc trưng của vùng Đông Phi. Mursi nổi tiếng với việc đeo đĩa gỗ hoặc gốm vào môi, nhưng đồng thời họ cũng rất khắt khe và thường xua đuổi những người lạ.
Quỳnh Anh đã thuê một chiếc xe từ một người địa phương tên là Binyam, người là một phượt thủ du lịch Châu Phi nổi tiếng. Binyam đã dẫn đường cho anh từ thủ đô Addis Ababa xuống thung lũng Omo ở phía Nam, một quãng đường khoảng 600 km. Đây là nơi sinh sống của nhiều bộ tộc cô lập khỏi thế giới hiện đại, và cũng là mục đích chính của chuyến đi khám phá của Quỳnh Anh.
Sau khi trải qua một đêm nghỉ tại Jinka và khám phá khắp thung lũng, Quỳnh Anh và nhóm đã gặp một nhóm nhỏ người Mursi. Mursi là một bộ tộc di cư chủ yếu sống bằng chăn nuôi và canh tác bên bờ sông. Binyam đã kể cho nhóm nhiều điều thú vị về cuộc sống và văn hóa của bộ tộc này. Họ được biết đến là những người hung dữ và không thích tiếp xúc với người lạ, đặc biệt là du khách. Thực tế, có khoảng 7.500 người Mursi sinh sống ở khu vực thấp của thung lũng Omo. Khi gặp gỡ, những người đàn ông thật sự rất hung dữ và đã xua đuổi nhóm bằng cây xiên khi họ cố gắng tiếp cận. Điều này đã tạo ra những thách thức và nguy hiểm thực sự.
Sau một thời gian dài trò chuyện thông qua Binyam, nhóm cuối cùng đã được trưởng làng chấp thuận tiếp cận. Trưởng làng, mặc dù còn trẻ, nhưng được tôn trọng nhất trong làng của họ, đã mở lòng hơn và chụp ảnh cùng nhóm.
Rất ít tour du lịch cho phép khám phá cuộc sống của bộ tộc Mursi. Để vào làng của họ, du khách thường phải tìm người địa phương làm thông dịch viên và đôi khi cần có cảnh sát hỗ trợ bảo vệ.
Quỳnh Anh đã tìm hiểu thêm về ý nghĩa của việc đeo đĩa trên môi của phụ nữ Mursi. Đây là một hình thức trang sức đặc biệt, trong đó đĩa gỗ hoặc gốm được lồng vào lỗ khoét ở môi dưới. Điều này tương đồng với việc đeo khuyên tai, nhưng lỗ khoét trên môi lớn hơn nhiều. Phụ nữ Mursi bắt đầu đeo đĩa từ khoảng 15-16 tuổi, và lỗ khoét sẽ được cố định bằng miếng gỗ nhỏ cho đến khi lành hoàn toàn. Quá trình này rất đau đớn, nhưng nó là một phong tục mà tất cả phụ nữ trong cộng đồng phải tuân thủ. Kích thước của đĩa sẽ ngày càng lớn, và việc khoét môi dưới sẽ mở rộng hơn. Kích thước của đĩa càng lớn thể hiện sự quyến rũ của phụ nữ Mursi.
Tuy nhiên, không phải lúc nào phụ nữ Mursi cũng đeo đĩa trên môi. Họ chỉ đeo đĩa khi phục vụ cho việc chuẩn bị thức ăn cho chồng hoặc trong các sự kiện quan trọng như đám cưới hay lễ hội.
Quỳnh Anh cũng được biết thêm về ý nghĩa của việc đeo đĩa trên môi. Ngoài việc là biểu tượng của vẻ đẹp, nó còn thể hiện sự tự hào khi phụ nữ phục vụ đồ ăn cho chồng. Nếu chồng mất, họ sẽ loại bỏ đĩa để tôn vinh vẻ đẹp bên trong của mình. Việc đeo đĩa trên môi cũng là một dấu hiệu mạnh mẽ về bản sắc Mursi, và nếu không có nó, họ có thể bị nhầm lẫn là thành viên của một bộ tộc khác.
Các đàn ông Mursi khi trưởng thành phải trải qua một nghi thức đánh nhau sử dụng gậy dong. Cây gậy có chiều dài khoảng 1,5-2 mét và được khắc hình dương vật ở đầu, là biểu tượng của sự trưởng thành và độc lập. Gậy dong cũng được sử dụng để giải quyết tranh chấp, kể cả với phụ nữ. Trong cuộc thi giành cho các chàng rể, người chiến thắng sẽ giành được danh hiệu cưới gái xinh nhất trong làng. Bên cạnh việc sử dụng làm vũ khí để bảo vệ gia súc và bản thân, gậy dong còn có vai trò quan trọng trong công việc chăn nuôi gia súc của đàn ông Mursi.
Trong hành trình khám phá, Quỳnh Anh cũng đã ghé thăm nhiều bộ tộc khác như Hamer, Himba, Maasai, Karo và nhận thấy cuộc sống của họ đang trải qua sự thay đổi do sự tiến bộ của công nghệ và xã hội. Các tuyến đường hiện đại đã tiếp cận sâu vào vùng Nam Ethiopia, giúp cải thiện kinh tế và mở ra cơ hội tiếp xúc với nền văn minh hiện đại hơn, bao gồm buôn bán gia súc, mua sắm vải, thuốc, và công cụ nông nghiệp. Tuy nhiên, bộ tộc vẫn giữ nguyên bản sắc và các nghi lễ truyền thống, điều này cho thấy sự đa dạng và kỳ thú về cuộc sống trên thế giới.
Trải qua hành trình gặp gỡ bộ tộc Mursi và những bộ tộc khác, Quỳnh Anh nhận thức được rằng mỗi vùng đất trên thế giới đều có cuộc sống đa dạng và độc đáo của riêng mình. Những trải nghiệm này đã mở rộng kiến thức và nhận thức về sự đa dạng văn hóa và truyền thống của loài người trên hành tinh này.